Dla mediów

Dla mediów

Niechciany pasażer na gapę

28.05.2025

• Liczba pacjentów z chorobami odkleszczowymi stale rośnie.
• W 2024 r. w województwie świętokrzyskim na boreliozę i wirusowe zapalenie mózgu wywołane przez wirusy przenoszone przez kleszcze zachorowało ponad 2,8 tys. osób. Dwa lata wcześniej było o prawie 700 pacjentów mniej.
• Również wzrosły koszty leczenia chorób odkleszczowych. Z ponad 700 tys. zł w 2022 r. do prawie 1,6 mln zł w 2024.

Najczęściej kleszcze uaktywniają się już na przełomie lutego i marca. Ale biorąc pod uwagę ciepłe zimy, mogą być dla nas niebezpieczne przez cały rok. W okresie lata wzmaga się też nasza aktywność na terenach zielonych; stąd też większa ilość osób zgłaszających się do lekarzy od czerwca do września.

Ten mały pajęczak przechodzi w ciągu swojego życia przez trzy fazy rozwojowe w ciągu 2-3 lat osiągając postać dorosłą. W każdej z nich poszukuje „żywiciela”. Ukąszenie kleszcza jest bezbolesne ale może przysporzyć wielu problemów zdrowotnych jeśli osobnik jest nosicielem bakterii lub wirusów chorobotwórczych wywołujących boreliozę lub wirusowe zapalenie mózgu.

Borelioza (choroba z Lyme) – jest chorobą bakteryjną, którą bezwzględnie trzeba leczyć. W innym przypadku może prowadzić do wielu powikłań z koniecznością hospitalizacji i rehabilitacji.

Zapamiętaj:

• nie każdy kleszcz jest zarażony boreliozą,
• zlekceważone zakażenie może prowadzić do poważnych powikłań neurologicznych, zaburzeń serca, chorób stawów,
• choroba może rozwijać się miesiącami a nawet latami,
• pierwsze objawy już wymagają antybiotykoterapii.

Na co zwrócić uwagę?

Od jednego do 6 tygodni od ugryzienia mogą wystąpić:

• rumień wędrujący (jego samoistne zniknięcie nie oznacza wyzdrowienia),
• gorączka,
• zmęczenie,
• bóle głowy,
• uczucie rozbicia.

Dlatego ważne jest, jak najszybsze, precyzyjne usuniecie kleszcza zanim dojdzie do zakażenia. Jeżeli sam nie umiesz usunąć kleszcza – zgłoś się do lekarza!

Ważne aby:

• nie wyciągać „gołymi” palcami
• nie rozgniatać
• nie wyciskać
• nie wykręcać
• nie przypalać
• nie smarować tłustymi substancjami lub innymi chemikaliami np. kosmetykami do ciała, oliwą z oliwek
• nie usuwać igłą.

Lepiej zapobiegać niż leczyć:

• na terenach zielnych, w lesie noś długie spodnie, czapkę i zakrywaj ręce.
• unikaj wchodzenia w wysokie trawy,
• noś jasne ubrania – łatwiej wypatrzysz intruza,
• korzystaj ze środków odstraszających kleszcze (kremów, aerozoli, olejków),
• po powrocie, na zewnątrz wytrzep dokładnie ubranie,
• sprawdź newralgiczne miejsca na ciele ulubione przez pajęczaki (okolice brzucha, pachwin oraz pod kolanami),
• jeśli posiadasz domowe zwierzę buszujące w trawie – dokładnie sprawdź pupila czy razem z nim do domu nie dotarł pasażer „na gapę”.

W 2023 r. odnotowano w skali kraju ponad 104 tys. osób zgłaszających się z chorobami odkleszczowymi. Wśród nich 99% stanowiła borelioza.